|
|
| |
|
| |
|
|
 |
Sistemler
- Sulu Söndürme Sistemleri
|
|
| |
Suyun söndürme gücü, antik çağlardan beri bilinmektedir. Dolayısıyla yangın söndürme amacı ile kurulan ilk sistemler, suyu söndürme ajanı olarak kullanan sprinkler sistemleri olmuştur. İlk kurulan söndürme sisteminden günümüze sürekli gelişen ve yangın söndürme açısından etkin bir rol oynayan sprinkler sistemleri yaygın olarak yaşamın devam ettiği tüm alanlarda oluşabilecek (A) ve (C) sınıfı yangınlarda kullanılmaktadır.
Sprinkler sistemlerinde; sabit bir borulama sistemine takılı yağmurlama başlıklarının, doğrudan sıcaklık artımı ya da sıcak gazların (duman, su buharı vs.) teması ile otomatik olarak açılmaktadır. Açılan yağmurlama başlıklarından su, yangın çıkan bölgeye boşalarak yangına müdahale etmektedir. Buna ek olarak yangın çıkan alanın çevresindeki yağmurlama başlıkları da açılarak yangının yayılması önlenmektedir. Suyun yüksek soğutma kapasitesi aracılığı ile büyük miktarlarda ısıyı yangın bölgesinden çekmekte ve yangını söndürmektedir.
Sprinkler Sistem Tipleri:
Islak Borulu Sistem:
Islak borulu sprinkler sisteminde borular, sürekli olarak basınçlı su ile dolu durumda tutulur. Yağmurlama başlıklarının açılmasıyla doğrudan boru içerisinde bulunan su, yangına müdahale eder. Hatlarda sürekli su bulunduğu için mahal sıcaklığının 95 °C’yi geçmediği yerlerde uygulanır. Donma riski bulunan mahallerde ise sistemin antifriz sistemi veya elektrikli izlemeli ısıtıcı kablo sistemi gibi uygulamalarla donmaya karşı korunması sağlanmalıdır. Sistemde su akışı olduğunda; ıslak alarm vanası üzerindeki alarm basınç anahtarı ve/veya akış anahtarları aracılığı ile tesisin veya binanın merkezi otomasyon sistemine bilgi iletilebilmektedir.
Kuru Borulu Sistem
Kuru borulu sprinkler sisteminde; borularda basınçlı yerine basınçlı hava veya azotun bulunduğu sistemlerdir. Yağmurlama başlığının açılmasının ardından öncelikle borularda bulunan basınçlı hava veya azot boşalır. Ardından kuru alarm vanası aracılığıyla söndürme suyu mahale boşalır. Kuru borulu sistemler sadece donma hasarı olasılığı bulunan mahallerde ve sıcaklığın yüksek olduğu mahallerde uygulanmalıdır. Sistemde su akışı olduğunda; sistem kuru alarm vanası ve/veya akış anahtarları aracılığı ile tesisin veya binanın merkezi otomasyon sistemine bilgi iletebilmektedir. Genel olarak upright tip yağmurlama başlıkları ile kullanılmaktadır.
Baskın Alarm Sistemi;
Baskın alarm vanalı sistemlerde; borularda su ve hava bulunmamaktadır. Yağmurlama başlıklarının cam tüpleri mevcut değildir. Vanalar; hidrolik, pnömatik ve elektriksel trimler vasıtasıyla tetiklenir. Bunu takiben baskın vana açılır, vanaya bağlı tüm yağmurlama başlıklarından mahale su boşalır. Sistemde su akışı olduğunda; sistem kuru alarm vanası ve/veya akış anahtarları aracılığı ile tesisin veya binanın merkezi otomasyon sistemine bilgi iletebilmektedir. Upright ve pendent tip yağmurlama başlıkları ile kullanılabilir.
Ön Tepkimeli (Pre-action) Sprinkler Sistemi:
Ön Tepkimeli (Pre-action) Sprinkler Sistemlerinde de; borularda basınçlı su yerine basınçlı hava veya azot bulunmaktadır. Yağmurlama başlığının açılmasının ardından öncelikle borularda bulunan basınçlı hava veya azot boşalır. Fakat suyun akması için yağmurlama başlıklarının patlamasından başka yangın algılama sisteminin alarm bilgisinin doğrulamasının gerektiği sistemlerdir. Yangın algılamasının çok hızlı yapılması gereken ve suyun ortama vereceği zararların asgari düzeye indirilmesi gerekli olan bilgisayar odaları, müzeler, kütüphaneler, tarihi binalar v.b. tesislerde kullanılır. Sistemde su akışı olduğunda; Ön Tepkimeli (Pre-action) vana ve/veya akış anahtarları aracılığı ile tesisin veya binanın merkezi otomasyon sistemine bilgi iletebilmektedir.
Ön Tepkimeli (Pre-action) Sprinkler Sistemleri iki ana grupta incelenmektedir.
- Tek Kilitlemeli Ön Tepkili Sprinkler Sistemi;
Bu sistemde ön tepkili alarm vanasından boru sistemine su geçişi sadece otomatik bir algılama sisteminin devreye girmesi ile başlar. Yağmurlama başlığının açılması ile boru sistemine su geçişi olmaz. Aktivasyon yöntemi mahalde kullanılması uygun görülen algılama sistemi seçeneğine göre belirlenir. Aktivasyon pnömatik veya elektrikli olabilir. Yangın esnasında sadece cam tüpü patlayan yağmurlamam başlıklarından su gelmektedir.
B- Çift Kilitlemeli Ön Tepkili Sprinkler Sistemi:
Bu sistemde ön tepkili alarm vanasından boru sistemine su geçişi için hem yağmurlama başlığının açılması hem de algılama sisteminde doğrulama gelmesi gerekmektedir. Yağmurlama başlığının açılmasının ardından öncelikle borularda bulunan basınçlı hava veya azot boşalır ve algılama sisteminden gelen tetikleme ile birlikte boru hattına su geçişi olur. Aktivasyon yöntemi mahalde kullanılması uygun görülen algılama sistemi seçeneğine göre belirlenir. Aktivasyon pnömatik veya elektrikli olabilir. Yangın esnasında sadece cam tüpü patlayan yağmurlamam başlıklarından su gelmektedir.
Aktivasyon yöntemi mahalde kullanılması uygun görülen algılama sistemi seçeneğine göre belirlenir. Aktivasyon yöntemi pnömatik/pnömatik, pnömatik/elektrikli, elektrikli/ elektrikli olabilir.
İyi tasarlanmış sprinkler sistemleri;
Yangın algılama ve söndürme sistemlerini bir arada sunabilir.
Yalnızca söndürülmesi gereken alanlarda yağmurlama başlığı açılarak, yangını yayılmadan kaynağında söndürebilir.
Yangının ardından çok hızlı bir biçimde yeniden kullanıma hazır hale getirilebilir.
Geniş bir yelpazede esnek çözümler sunar.
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’te sprinkler sistemleri ile korunması gereken binalar aşağıdaki madde ile belirlenmiştir:
-Madde 96: Aşağıda belirtilen yerler tam veya kısmi otomatik sprinkler sistemi ile korunmak zorundadır.
a) Büro ve konut haricindeki bütün yüksek binalar,
b) Yapı yüksekliği 30.50 m’den fazla olan büro binaları,
c) Yapı yüksekliği 51.50 m’yi geçen apartmanlar,
d) Araç kapasitesi 20 ‘den fazla olan veya birden fazla bodrum katı kullanan kapalı otoparklarda,
e) Yatak sayısı 200’ü geçen otel, pansiyon ve misafirhanelerde,
f) Toplam kullanım alanı 2000 m2 nin üzerinde olan katlı mağazalar, alışveriş, ticaret, eğlence ve toplanma yerleri otomatik sprinkler sistemi ile korunacaktır.
|
|
 |
|
|
|
|
